1.ประวัติความเป็นมาของไม้กวาดดอกหญ้า
“ดอกหญ้า”เป็นชื่อเรียกเป็นภาษาภาคกลางของผลผลิตจากพืชชนิดหนึ่งซึ่งในแต่ละภาคจะเรียกไม่เหมือนกัน เช่น ภาคใต้เรียกว่า
“ดอกอ้อ”ภาคเหนือ เรียกว่า“ดอกกง”ส่วนชาวบ้านแคนใหญ่ ตำบลแคนใหญ่ อำเภอเมืองร้อยเอ็ด จังหวัดร้อยเอ็ด รู้จักกันดีในชื่อของ “ดอกหญ้า” มีอยู่ 2 ประเภท คือ“แบบแข็ง”และ “แบบอ่อน” แต่ที่นำมาทำไม้กวาดคือ ดอกหญ้าแบบอ่อน ต้นเป็นพืชล้มลุก ชอบอากาศเย็น ดินทรายปนกรวดบริเวณเชิงเขา
ไม้กวาด เป็นอุปกรณ์ที่ยังจำเป็นต้องใช้ภายในครอบครัว แม้ปัจจุบัน บางบ้านได้นำเครื่องดูดฝุ่นเข้ามาใช้บ้างแล้ว แต่ก็ยังมีบ้านและสถานที่ต่าง ๆ อีกจำนวนไม่น้อย ที่ต้องการใช้ไม้กวาด ดังนั้น การทำไม้กวาดเพื่อจำหน่าย จึงเป็นการเสริมรายได้อีกทางหนึ่งให้กับครอบครัวได้
ลักษณะที่โดดเด่น
ไม้กวาดดอกหญ้าของชุมชนบ้านแคนใหญ่จะนำดอกหญ้าเกรดเอ ดอกหญ้ามีน้ำหนักเท่ากันใส่กาวเพื่อไม่ให้ดอกหญ้าหลุดง่ายเวลากวาดบ้านนอกจากนั้นระยะเวลาการใช้งานของไม้กวาดใช้งานคงทนนอกจากนี้ไม้กวาดบ้านแคนใหญ่ของกลุ่มไม้กวาดดอกหญ้าตำบลแคนใหญ่ มีสีสันสวยงามมีหลายขนาดให้เลือก
การทำหัตถกรรมไม้กวาดจากดอกหญ้าของบ้านแคนใหญ่ ตำบลแคนใหย่ อำเภอเมืองจังหวัดร้อยเอ็ด ซึ่งถือเป็นภูมิปัญญาของชุมชนที่สืบทอดกันมากว่า 10 ปี ซึ่งคนในชุมชนได้ประกอบอาชีพเสริมทำให้รายได้ของครัวเรือนของคนในตำบลแคนใหญ่ มีรายได้ทุกวันในปัจจุบันรายได้หลักของครัวเรือนและตำบลแคนใหญ่และตำบลใกล้เคียงในอำเภอเมืองร้อยเอ็ด ส่วนใหญ่ทำอาชีพไม้กวาดเป็นรายได้หลักของครัวเรือน
2.ขั้นตอนการผลิต
อุปกรณ์
1. เข็มเย็บกระสอบ
2. เชือกฟาง
3. ไม้ไผ่ ความยาวประมาณ 80 ซม.
4. ดอกหญ้า
5. ตะปูขนาด 1 นิ้ว จำนวน 2 ตัว
วัตถุดิบไม้กวาดด้ามไม้ไผ่
- ไม้ไผ่รวก
- ไม้ปอหู ที่ใช้สำหรับทำด้ามไม้กวาด
-หวายหรือเถาวัลย์ที่ใช้มัดไม้กวาดให้แน่น
- น้ำมันยางและชันเพื่อใช้ประสานดอกแขมให้เป็นเนื้อเดียวกัน
- ดอกหญ้า
วัตถุดิบไม้กวาดดอกหญ้าด้ามพลาสติก
-บล็อคพลาสติก (เต้า)
- ด้ามพลาสติก (ท่อทีพี)
-เชือกเอ็นขนาด1.5-1.8
-ลวดก่อสร้าง
-จุกแขวน
ส่วนวัตถุดิบประกอบอื่นๆ ที่ใช้คือ
-แปรงทาสี
-ฆ้อนตอกตะปู ซึ่งก็หาซื้อได้ตามท้องตลาดทั่วไป
วิธีการทำ
1. นำดอกหญ้ามาตากแดดให้แห้ง
2.นำดอกหญ้ามาตีหรือฟาดกับพื้น เพื่อให้ดอกหญ้าดอกเล็ก ๆหลุดออกให้ เหลือแต่ก้านเล็ก ๆ แกะก้านดอกหญ้าออกจากต้นนำมามัดรวมกันประมาณ 1 กำมือ
3. ใช้เชือกฟางหรือเชือกในล่อนสอยเข้ากับเข็มเย็บกระสอบแล้วแทงเข้าตรง กลางมัดดอกหญ้า แล้วถักไปถักมาประมาณ 3-4 ชั้นพร้อมทั้งจัดมัดดอกหญ้าให้แบนราบ ใช้มีดตัดโคนรัดดอกหญ้าที่ถักแล้วให้เสมอเป็นระเบียบสวยงาม
4. ใช้ด้ามไม้ไผ่รวกเสียบตรงกลางหรืออาจจะใช้ต้นดอกหญ้า8-10 ต้น มัดรวมกันแทนไม้ไผ่รวกก็ได้ แล้วตอกตะปูขนาด 1 นิ้ว 2 ตัว เพื่อให้มัดดอกหญ้ากับด้ามให้แน่น
5. ใช้น้ำมันยางหรือชันผสมน้ำมันก๊าดทาโดยใช้แปรงจุ่มและทาบริเวณที่ตัว
3.การจัดจำหน่าย
1.จัดจำหน่ายที่ศูนย์แสดงสินค้าประจำหมู่บ้าน
2.จัดจำหน่ายผ่าน facebook กศน.ตำบลแคนใหญ่
3.จัดจำหน่ายผ่าน ศูนย์ OOCC กศน.อำเภอเมืองร้อยเอ็ด
เข้าชม : 2769
|