ความเป็นมาของกลุ่ม
เมืองเมืองร้อยเอ็ด ตะกร้าสานพลาสติก ที่เกิดขึ้นจากกลุ่มแม่บ้านหัวหนอง จากอดีตถึงปัจจุบันชาวบ้านได้นำภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านการจักสานวัสดุไม้ไผ่ หวาย ใบจาก ใบตอง ที่หาได้จากธรรมชาติให้เป็นเครื่องมือเครื่องใช้ในชีวิตประจำวัน เช่น กระติบข้าว หวดนึ่งข้าว ตะกร้า กระบุง ที่ได้สืบทอดกันมาอย่างยาวนาน
อาศัยทักษะฝีมือด้านการจักสานของชุมชนในยุคโบราณนำมาประยุกต์ โดยใช้เส้นพลาสติกแทนวัสดุจากธรรมชาติ สานให้เป็นรูปทรงต่างๆ เริ่มจากตะกร้าใส่ของหลากหลายขนาด จากนั้นก็ได้พัฒนาให้มีรูปแบบที่ทันสมัยมากขึ้น มีสีสันที่สวยงาม ซึ่งการใช้เส้นพลาสติกสามารถทำได้ง่ายกว่าเพราะมีความอ่อนนิ่ม เหนียว ยืดหยุ่นได้ดี สามารถหักพับได้ วัสดุมีความคงทน ทำให้สานได้ง่ายและรวดเร็ว ซึ่งคนในชุมชนสามารถนำมาพัฒนาเป็นอาชีพเสริม เพื่อสร้างงาน สร้างรายได้เป็นอาชีพให้แก่ครัวเรือนได้อย่างมั่นคงแท้จริง
จุดเด่นของผลิตภัณฑ์ ตะกร้าพลาสติกสานบ้านหัวหนอง เป็นสินค้าที่ผลิตด้วยมือล้วนมีรูปแบบมากมาย สามารถทำตามแบบที่ลูกค้าต้องการได้ ช่างจักสานผลิตมานานมากว่า 10 ปี มีฝีมือในการสานที่ปราณีต เป็นที่ยอมรับของตลาดทั้งภายในและต่างประเทศ เนื่องจากผลิตภัณฑ์มีความคงทน แข็งแรง น้ำหนักเบา สะดวกแก่การใช้สอย ดูแลรักษาง่าย ไม่เกิดเชื้อรา สีสันสวยงาม ตัวผลิตภัณฑ์แฝงไว้ซึ่งงานฝีมือของภูมิปัญญาท้องถิ่น มีรูปแบบที่หลากหลายสามารถผลิตตามความต้องการของผู้ใช้งาน จากอุปกรณ์วัตถุพลาสติกคุณภาพดี เนื้อละเอียดเหนียว ไม่กักเก็บฝุ่น จึงเป็นที่นิยมซื้อเป็นของฝากของนักท่องเที่ยว
ปัจจุบันตะกร้าพลาสติกสานบ้านหัวหนอง ได้มีการออกแบบเป็นตะกร้าเหลี่ยมหู-ฝาครอบ กล่อง-ถังใส่ขยะ ตะกร้า-กล่องใส่ผ้า ตะกร้าจ่ายตลาด ตะกร้าใส่ขวดน้ำ ตะกร้าใส่จาน ใส่ข้าวของเครื่องใช้ต่างๆ กล่องกระดาษทิชชู รวมทั้งประดิษฐ์เป็นกระเป๋าถือแบบใหม่ทรงไฮโซ เป็นสินค้ายอดนิยมของบรรดาแม่บ้านโดยใช้วัสดุประเภทหูล็อค สายคล้องแขน สายสะพาย หูจับ สายรัดหน้าหลัง แบบใหม่ให้ดูทันสมัยยิ่งขึ้น
ตะกร้าสานพลาสติกเริ่มกว่า 10 ปีที่ผ่านมาชาวบ้านหัวหนอง อำเภอเมืองร้อยเอ็ด ได้เก็บสายรัดพลาสติกนำมาจักสานเป็นตะกร้าเพื่อใช้ภายในครอบครัว เป็นการสานตะกร้ากระบุงแบบจักตอกแทนไม้ไผ่ตามภูมิปัญญาชาวบ้าน ช่วงปี พ.ศ. 2556 ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอเมืองร้อยเอ็ด ได้นำกลุ่มแม่บ้านหัวหนอง มาฝึกสานตะกร้าเก็บงานให้เรียบร้อย มีหลายรูปแบบเหมาะกับการเลือกใช้งานได้มากยิ่งขึ้น ปี พ.ศ. 2556 มีพ่อค้าส่งออกรายหนึ่งได้มาเห็นผลิตภัณฑ์ตะกร้าสานจากพลาสติก จึงได้นำเสนอขายผลิตภัณฑ์ตะกร้าสานพลาสติกให้แก่ลูกค้าต่างประเทศ และผลิตส่งออกไปจำหน่ายออเดอร์ที่สั่งเข้ามาอย่างต่อเนื่อง สามารถเป็นสินค้าสร้างรายได้ให้กับชุมชนได้อย่างมั่นคงจนถึงปัจจุบัน ภายหลังพัฒนาชุมชนได้สนับสนุนต่อยอดสินค้าให้มีรูปแบบแตกแขนงออกมาหลากหลาย จากตะกร้าสาน ตะกร้ากลม ตะกร้าปิกนิก กระเป๋าจักรสานพลาสติก กระเป๋าถือไฮโซ ได้พัฒนาใช้วัสดุที่ทันสมัยยุคใหม่เป็นสากล ส่งผลให้ตะกร้าสานพลาสติกมียอดจำหน่ายที่สูงขึ้น
2.กระบวนการ/ขั้นตอน->
1. เลือกสายพลาสติก และสีสันที่ชอบ เพื่อให้เกิดลวดลายสวยงาม ได้พื้นสีฟ้า (สีสมมติ) กับทำลายเป็นสีเขียว (สีสมมติ)
2. ตัดเส้นพลาสติก สีฟ้า (สีสมมติ) ยาว 28 นิ้ว จำนวน 14 เส้น (วิธีตัดต้องให้เป็นปลายเฉียงๆ เพื่อง่ายต่อการสอดสานกัน และจำนวนเส้นขึ้นอยู่กับขนาดของผลิตภัณฑ์ที่จักสาน)
3. เริ่มจากวางเส้นพลาสติก 7 เส้น เรียงให้เสมอกัน เทคนิคคือเอาสมุดหนาๆ มาทับไว้ไม่ให้เส้นพลาสติกเลื่อนไปมา และนำอีก 7 เส้นมาขัดกันเป็นกากบาท ให้อยู่กึ่งกลาง และสลับขึ้นลงบนล่าง และจัดเส้นให้เท่ากัน
4. นำเส้นข้างใต้เส้น ประมาณเส้นที่ 3 ที่อยู่ข้างใต้ นำมาสอดและเป็นการล็อค ทั้ง 2 ฝั่งซ้าย ขวา และทำการล็อคเช่นเดียวกัน ทั้งด้านบนและด้านล่าง5. พับเส้นทุกเส้น ตามรอยที่เป็นขอบของการสาน เป็นการขึ้นรูปตะกร้า
6. เริ่มการตัดเส้นสีเขียว (สีสมมติ) เพื่อนำขึ้นรอบทำลายของตะกร้า ใช้ความยาว 18 นิ้ว จำนวน 11 เส้น (วิธีตัดต้องให้เป็นปลายเฉียงๆ เพื่อง่ายต่อการสอดสานกัน จำนวนเส้นขึ้นอยู่กับขนาดของผลิตภัณฑ์ที่จักสาน)
7. จากนั้นนำเส้นสีฟ้า (สีสมมติ) ที่ล็อคไว้ออกถอยออกมา เพื่อเป็นการเตรียมเริ่มการสานขึ้นรูป
8. ทำการขึ้นเส้นสีเขียว (สีสมมติ) มาขัดไปมายึดเกณฑ์จากตรงกลางของเส้นทั้งหมดก่อน สลับไปมาเป็นตารางไปเรื่อย ๆ
9. ชั้นที่ 2 ดันเส้นให้ชิด ก็สานสลับกันไปเป็นชั้นๆ โดยจะต้องมีการล็อคเส้นเพื่อไม่ให้เลื่อนไปมาเสมอ
10. พอสานไปจนใกล้ขอบก็ทำการเหน็บเส้นให้ไปทางเดียวกัน ทิ่มลงไปทางก้นตระกร้า เพื่อเตรียมเอาเส้นสีเขียวมาทำขอบ
11. เริ่มทำขอบนำเส้นพลาสติกสีเขียว (สีสมมติ) 2 เส้นประกบกัน แล้ววางทาบไปกับขอบตระกร้าดึงเส้นสีฟ้า (สีสมมติ) ที่ล็อคดึงกลับมา แล้วก็สานทับไปกับขอบเส้นสีเขียว (สีสมมติ) แต่ต้องสลับลายสีไปด้วยเพื่อเป็นการสร้างขอบตระกร้าให้เกิดลวดลาย ทำอย่างนี้ทุกเส้นรอบตระกร้า
12. ขั้นทำการเก็บชาย ตัดชายให้สั้นพอดีกับการซ่อนลายได้แล้วก็เหน็บเก็บเข้าไปด้านใน ทำทุกเส้นเพื่อความเรียบร้อย
13. การทำหู ตัดเส้นพลาสติก 2 เส้น แล้วนำมาตัดผ่าครึ่ง
14. เพื่อนำไปถัดสานขัดกันไปมานั้นไขว้เส้นพลาสติก 2 เส้นเข้าหากัน โดยจะเรียงเป็น 4 เส้น การถัก คือ นำเส้นซ้ายสุด มาไขว้อ้อมไปด้านหลังวกกลับของเส้นที่ 3 ต่อด้วยนำเส้นขวาสุด นับถอยหลังไปไขว้ด้านหลังวกกลับเส้นที่ 3 เช่นกัน ทำสลับไปมาอย่างนี้จนสุดปลายพลาสติก
15. นำมาติดหูที่ตัวตะกร้าโดยการรวบเส้นของหูเข้าด้วยกัน แบ่งแยกเป็น 2 ข้าง แล้วร้อยเข้ากับตัวตะกร้า สานเป็นลวดลาย แล้วทำการเก็บปลายเส้นให้เรียบร้อย สำหรับเป็นหูหิ้ว หรือแขวนก็ได้ หรือนำมาสอดใส่ในสายยางพลาสติก แล้วนำไปติดหูที่ตัวตะกร้าแทนก็ได้
3.การจัดจำหน่าย
1.จัดจำหน่ายที่ศูนย์แสดงสินค้าประจำหมู่บ้าน
2.จัดจำหน่ายผ่าน facebook กศน.ตำบลสีแก้ว
3.จัดจำหน่ายผ่าน ศูนย์ OOCC กศน.อำเภอเมืองร้อยเอ็ด